Khí hậu ngày càng khắc nghiệt, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống, công việc hằng ngày. Sự nắng, nóng kéo dài, ô nhiễm môi trường, khí bụi, khí thải,... làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống con người. Vì vậy, ngày nay việc đưa các yếu tố tự nhiên vào trong đời sống con người ngày càng phổ biến. Vì vậy. xu hướng “kiến trúc xanh” ra đời. Xu hướng này được áp dụng trong các thiết kế kiến trúc nhằm kết nối con người, hướng hoạt động sống và làm việc hàng ngày gần gũi hơn với thiên nhiên.
Như vậy:
Kiến trúc xanh là gì?
Kiến trúc xanh được hiểu nom na theo nghĩa đen như sau: Kiến trúc xanh = Kiến trúc xây dựng + Công trình xanh. Đó là sự tích hợp không gian xanh như cây cối, nguồn nước, không khí, ánh sáng tự nhiên vào trong không gian kiến trúc xây dựng nhằm đem lại không gian sống thoải mái, giảm thiểu tác động xấu từ môi trường xung quan. Hay nói các khác, kiến trúc xanh hay thiết kế xanh là một cách xây dựng nhằm giảm thiểu tác hại của các dự án xây dựng đối với sức khỏe con người và môi trường. Kiến trúc sư hoặc nhà thiết kế “xanh” sẽ cố gắng bảo vệ không khí, nước và trái đất bằng cách lựa chọn vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường và tiến hành xây dựng
Những lợi ích kiến trúc xanh: Dưới tác động của quá trình đô thị hóa, biến đổi khí hậu khiến môi trường ngày càng có chất lượng kém hơn. Tác động của con người đã làm thay đổi tự nhiên và nếu không có những giải pháp kịp thời thì hậu quả về sau sẽ càng nghiêm trọng. Các công trình kiến trúc xanh nhằm mục tiêu phát triển bền vững là điều cần thiết từ bây giờ cho đến về sau để mang lại những lợi ích:
Lợi ích đối với môi trường: Đây là nhân tố được nhắc đến hàng đầu trong thiết kế kiến trúc xanh, thiết kế này sẽ làm đa dạng hơn hệ sinh thái và nguồn tài nguyên sinh học trong tự nhiên. Đồng thời, với tác động của yếu tố xanh thì chất lượng không khí cũng sẽ được cải thiện, lượng phát sinh chất thải rắn và sử dụng tài nguyên cũng ít hơn.
Lợi ích kinh tế của kiến trúc xanh: Theo một số tài liệu nghiên cứu khoa học từ VGBC – Hội đồng công trình xanh thế giới, nếu so sánh 1 công trình thương mại có thiết kế kiến trúc xanh với một công trình thông thường thì các công trình xanh sẽ tối ưu hơn. Bởi:
- Sử dụng ít hơn 26% năng lượng
- Chi phí bảo trì hàng năm giảm hơn 13%
- Lượng khí thải nhà kính sinh ra ít hơn hẳn 33%.
Lợi ích xã hội của thiết kế xanh trong kiến trúc: Không chỉ có những lợi ích thiết thực về mặt kinh tế, công trình thiết kế xanh còn mang lại hiệu quả xã hội lâu dài. Điều này được thể hiện qua:
- Tạo môi trường trong sạch, cộng đồng văn minh, thân thiện
- Giảm sự xuất hiện của các bệnh liên quan đến đường hô hấp như: phổi, hen, dị ứng…
- Giảm nguy cơ đột quỵ hoặc một số bệnh lý căng thẳng thần kinh
- Tăng số lượng tiện ích trong không gian đô thị
Những nguyên tắc khi thiết kế kiến trúc xanh: Hòa quyện với môi trường thiên nhiên và Thiết lập môi trường sống tiện nghi, thoải mái
5 tiêu chí đánh giá kiến trúc xanh tại Việt Nam:
Tiêu chí 1: Địa điểm bền vững:
- Địa điểm xây dựng phù hợp với quy hoạch
- Bảo vệ môi trường, cảnh quan tự nhiên
- Ứng phó biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai
- Hòa nhập cảnh quan tự nhiên
- Phục hồi, nâng cấp môi trường cảnh quan
Tiêu chí 2: Sử dụng tài nguyên, năng lượng hiệu quả
- Khai thắc, sử dụng hiệu quả nguồn không khí, ánh sáng tự nhiên
- Sử dụng hiệu quả tài nguyên nước
- Sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường
- Sử dụng hợp lý, tiết kiệm đất đai trong xây dựng
- Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
- Áp dụng công nghệ xanh
- Quản lý hiệu quả trong xây dựng. Khai thác sử dụng hiệu qủa công trình kiến trúc trong đô thị
Tiêu chí 3: Chất lượng môi trường bên trong nhà
- Không gian kiến trúc trong nhà phù hợp với nhu cầu tâm sinh lý, giao tiếp cộng đồng
- Giảm thiểu tác động của các yếu tố môi trường tự nhiên, nhân tạo
- Vật liệu nội thất đảm bảo không phát thải khí độc hại và tác động đến sức khỏe, tâm sinh lý người sử dụng
- Chất lượng không khí đảm bảo
- Đảm bảo về độ ồn trong nhà, khu đô thị thấp hơn giới hạn cho phép
- Giảm thiểu năng lượng sử dụng, quản lý, kiểm soát chiếu sáng, tiết kiệm năng lượng
Tiêu chí 4: Kiến trúc tiên tiến, bản sắc
- Giải pháp quy hoạch, kiến trúc tương thích với nhu cầu sống, hướng tới các giá trị văn hóa của xã hội trong tương lai
- Bảo tồn, thừa kế và khai thác các giá trị văn hóa, kiến trúc truyền thống, đặc trưng dân tộc, vùng, miền
- Ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến, thích ứng biến đổi khí hậu, đem lại hiệu quả kinh tế xã hội
Tiêu chí 5: Tính xã hội - nhân văn bền vững
- Hòa nhập với môi trường nhân văn
- Đáp ứng các nhu cầu vật chất, văn hóa tinh thần của cá nhân, cộng đồng, dân tộc
- Tôn trọng, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa
- Môi trường - Kinh tế - Xã hội ổn định
Bài viết liên quan: